Nāma Loka and Rūpa Loka – Two Parts of Our World

November 4, 2020; revised November 6, 2020; August 1, 2022; May 1, 2023

Ngày 4/11/2020; sửa ngày 6/11/2020; ngày 1/8/2022; ngày 1/5/2023

Nāma Loka is very different from the rūpa loka. Scientists are primarily concerned about the rūpa loka, but the Buddha taught that nāma loka is highly significant.

Nāma Loka rất khác với rūpa loka. Giới khoa học chủ yếu quan tâm đến rūpa loka, nhưng Đức Phật dạy rằng nāma loka hết sức quan trọng.

Nāma Loka Is One of Two Parts of Our World

Nāma Loka là Một Trong Hai Phần Của Thế Giới Chúng Ta

We have a “mental world (nāma loka)” as well as a “material world (rūpa loka).” The material world is the same for all of us. But each person creates one’s mental world based on that material world. We briefly discussed that in the previous post, “Ārammaṇa Plays a Critical Role in a Sensory Event.”

Ta có “thế giới tâm (nāma loka)” cũng như “thế giới vật chất (rūpa loka).” Thế giới vật chất là như nhau đối với tất cả chúng ta. Nhưng mỗi người tạo nên thế giới tâm của riêng mình dựa trên thế giới vật chất ấy. Ta đã lược bàn điều này ở bài trước, “Ārammaṇa Plays a Critical Role in a Sensory Event.”

A mind experiences the material world with the help of the five physical senses. Then it plans to re-live any “pleasurable experiences” again and again. That is related to greed or lobha (a reduced version is kāma rāga or the craving for sensory pleasures).

Tâm trải nghiệm thế giới vật chất nhờ năm giác quan vật lý. Rồi nó dự tính “sống lại” các trải nghiệm dễ chịu hết lần này đến lần khác. Điều đó liên quan đến tham hay lobha (phiên bản giảm là kāma rāga, tức khao khát các dục lạc giác quan).

If it were a “bad experience,” the mind would avoid such future experiences by taking various actions. Such actions may involve dosa (hatred), or its reduced version is paṭigha (“friction” or “annoyance”).

Nếu đó là “trải nghiệm xấu,” tâm sẽ tìm cách tránh lặp lại trong tương lai bằng nhiều hành động. Những hành động ấy có thể dính đến dosa (sân), hoặc phiên bản giảm là paṭigha (“xung khắc” hay “bực bội”).

Both of the above actions will lead to future suffering. That suffering can be significantly enhanced if someone’s actions include strong dasa akusala. Such a “totally covered” mind has moha and can lead to immediate and harsh suffering.

Cả hai hướng trên đều dẫn tới khổ trong tương lai. Khổ ấy còn tăng mạnh nếu hành động của ai đó chứa nhiều dasa akusala. Một tâm “bị che phủ toàn diện” như vậy là moha và có thể dẫn tới khổ dữ dội ngay lập tức.

But even those who live moral lives cannot escape future suffering because they are not aware of the “real nature” of the world. They have a lower version of moha (i.e., avijjā), the ignorance referred to in the Four Noble Truths.

Nhưng ngay cả người sống đạo đức cũng không thoát khỏi khổ về sau, vì chưa thấy “bản chất thật” của thế giới. Họ có phiên bản nhẹ hơn của moha (tức avijjā), vô minh được đề cập trong Tứ Thánh Đế.

Previously Unknown Teachings

Những Giáo Lý Chưa Từng Biết Trước Đây

That last bullet point about future suffering is unknown to the world in the absence of a Buddha. Only a Buddha can discover that our world is much more expansive (with 31 realms), where life in some realms can be full of suffering.

Điểm vừa nêu về khổ trong tương lai là điều thế gian không biết khi không có một vị Phật. Chỉ một vị Phật mới khám phá rằng thế giới của chúng ta rộng lớn hơn nhiều (với 31 cõi), trong đó đời sống ở vài cõi tràn đầy khổ đau.

Other religions teach that one would be guaranteed “future happiness” in heavenly worlds if one lives a moral life.

Các tôn giáo khác dạy rằng nếu sống đạo đức thì sẽ bảo đảm có “hạnh phúc về sau” ở các cõi trời.

With his knowledge about a much wider world of 31 realms, the Buddha showed that there is no realm in this world where one can avoid suffering. Furthermore, suffering in the lowest four realms (apāyā) can be quite harsh.

Với tri kiến về một thế giới rộng lớn 31 cõi, Đức Phật chỉ ra rằng không có cõi nào trong thế giới này tránh khỏi khổ. Hơn nữa, khổ ở bốn cõi thấp (apāyā) có thể rất nặng nề.

Therefore, the key question is, how is it possible that one who lives a moral life is still subjected to suffering in future births?

Vậy câu hỏi then chốt là: tại sao người sống đạo đức vẫn phải chịu khổ trong những đời sau?

The explanation is in the “previously unheard Dhamma” of a Buddha. In the current series of posts, we first need to understand our “nāma loka.” Of course, there are other ways to get there, mainly by just realizing the dangers of pursuing sense pleasures.

Lời giải nằm trong “Dhamma chưa từng được nghe” của một vị Phật. Trong loạt bài này, trước hết ta cần hiểu “nāma loka” của mình. Dĩ nhiên có những con đường khác để đến đó, chủ yếu là nhận ra hiểm họa của việc đuổi theo dục lạc giác quan.

Bottom of Form

Everything in the World Belongs to One of Six Dhātu

Mọi Thứ Trên Thế Giới Thuộc Một Trong Sáu Dhātu

The Buddha categorized everything in the world into six types of dhātu: pathavi, āpo, tejo, vāyo, ākāsa, and viññāṇa. The conventional translation of the word “dhātu” is “element,” but in this context, “essence” may be a better translation.

Đức Phật phân loại mọi thứ trên thế giới thành sáu loại dhātu: pathavi, āpo, tejo, vāyo, ākāsa và viññāṇa. Thông thường “dhātu” được dịch là “yếu tố,” nhưng trong ngữ cảnh này, “bản tính/cốt tánh” có thể phù hợp hơn.

We are quite familiar with our “physical world” made of pathavi, āpo, tejo, and vāyo spread out in space (ākāsa dhātu). Therefore, those five dhātu are associated with the rūpa loka.

Ta rất quen với “thế giới vật chất” gồm pathavi, āpo, tejo, vāyo trải rộng trong không gian (ākāsa dhātu). Vì vậy năm dhātu này gắn với rūpa loka.

The sixth, viññāṇa dhātu, is associated with the nāma loka.

Thứ sáu, viññāṇa dhātu, gắn với nāma loka.

When a life-stream dissociates from this world of 31 realms, it merges with Nibbāna dhātu. See, “WebLink: suttacentral: Nibbānadhātu Sutta (Iti 44).”

Khi một dòng sinh thoát ly khỏi thế giới 31 cõi này, nó nhập vào Nibbāna dhātu. Xem “WebLink: suttacentral: Nibbānadhātu Sutta (Iti 44).”

Viññāṇa Dhātu Is Nāma Loka

Viññāṇa Dhātu chính là Nāma Loka

Viññāṇa dhātu INCLUDES all mental entities: vedanā, saññā, saṅkhāra, and viññāṇa.

Viññāṇa dhātu BAO HÀM mọi thực thể thuộc tâm: vedanā, saññā, saṅkhāra và viññāṇa.

Here, viññāṇa is a bit complex. It is of two types. (1) Vipāka viññāṇa arises when we experience something with any of the six senses. Thus, it can be one of the six types of viññāṇa: cakkhu, sota, ghāna, jivhā, kāya, and mano. They arise as kamma vipāka or RESULTS of kamma. (2) Kamma viññāṇa arises ONLY in mind as mano viññāṇa.

Ở đây, viññāṇa hơi phức tạp. Có hai loại: (1) Vipāka viññāṇa khởi khi ta kinh nghiệm bằng bất kỳ giác quan nào trong sáu giác quan; do đó có sáu dạng: cakkhu, sota, ghāna, jivhā, kāya, và mano—chúng khởi dưới dạng kamma vipāka hay QUẢ của kamma. (2) Kamma viññāṇa CHỈ khởi trong tâm dưới dạng mano viññāṇa.

Unlike vipāka viññāṇa, kamma viññāṇa has ENERGY. That energy arises in javana citta when we DO kamma.

Khác với vipāka viññāṇa, kamma viññāṇa có NĂNG LƯỢNG. Năng lượng ấy sinh trong javana citta khi ta LÀM kamma.

As we see, the experiences through any of the six senses give to “mental entities” that are in viññāṇa dhātu.

Như vậy, mọi kinh nghiệm qua sáu giác quan đều đưa tới các “thực thể tâm” nằm trong viññāṇa dhātu.

In other words, the mind experiences both parts of our world.

Nói cách khác, tâm trải nghiệm cả hai phần của thế giới chúng ta.

Viññāṇa Dhātu Is Very Different From Other Five Dhātu

Viññāṇa Dhātu Rất Khác Năm Dhātu Còn Lại

According to modern science, our mental world is a byproduct of the material body (specifically the brain). It only deals with the rūpa loka and disregards the nāma loka (viññāṇa dhātu) altogether.

Theo khoa học hiện đại, thế giới tâm chỉ là sản phẩm phụ của thân vật lý (đặc biệt là não). Cách nhìn đó chỉ xử lý rūpa loka và hoàn toàn bỏ qua nāma loka (viññāṇa dhātu).

Modern science is not equipped to tackle the mind yet. Unlike material objects that are inert and thus follow pre-set rules (like Newton’s laws of motion), the mind of EACH PERSON is unique. Thus, while we can accurately predict the path of a rocket, we cannot predict any given person’s actions.

Khoa học hiện nay chưa đủ công cụ để khảo sát tâm. Khác với vật chất trơ tuân theo quy luật định sẵn (như các định luật Newton), tâm của MỖI NGƯỜI là độc nhất. Vì thế ta có thể dự đoán chính xác quỹ đạo tên lửa, nhưng không thể dự đoán hành vi của một cá nhân.

The Buddha explained that the mind is the precursor to the material world. That is a complex subject, but I hope you are at least beginning to get the idea that our future rebirths (and thus any physical bodies in future births) arise due to our thoughts (specifically javana citta, which arise when we engage in strong kamma).

Đức Phật dạy rằng tâm là tiền đề của thế giới vật chất. Chủ đề này phức tạp, nhưng hy vọng bạn đã bắt đầu thấy rằng các tái sinh tương lai (và do đó các thân vật lý tương lai) khởi lên do các ý hành của ta (đặc biệt là javana citta khi ta tạo mạnh mẽ các kamma).

No Spatial Boundaries In Nāma Loka (Viññāṇa Dhātu)

Nāma Loka (Viññāṇa Dhātu) Không Có Biên Giới Không Gian

Another unique feature of the mind (or nāma loka or viññāṇa dhātu) is that there are no “spatial locations” or “spatial boundaries” in viññāṇa dhātu. We cannot ask WHERE it is located. It is everywhere and anywhere. See the previous post, “Ārammaṇa Plays a Critical Role in a Sensory Event.”

Một đặc điểm độc đáo khác của tâm (hay nāma loka/viññāṇa dhātu) là không có “vị trí” hay “ranh giới không gian” trong viññāṇa dhātu. Ta không thể hỏi nó Ở ĐÂU—nó ở khắp nơi. Xem bài trước, “Ārammaṇa Plays a Critical Role in a Sensory Event.”

The absence of spatial boundaries in nāma loka becomes apparent when we realize that we only access the nāma loka while dreaming.

Việc nāma loka không có biên giới không gian trở nên rõ ràng khi ta nhận ra rằng trong mơ ta vẫn “truy cập” được nāma loka.

The arūpāvacara Brahmas do not have access to the rūpa loka. As we have discussed, they do not have any of the five physical senses or the corresponding five pasāda rūpa. They have the hadaya vatthu, which can only recall memories. Those memories come directly to the hadaya vatthu since they don’t have brains.

Các vị arūpāvacara Brahma không tiếp cận được rūpa loka. Như đã bàn, họ không có năm giác quan vật lý lẫn năm pasāda rūpa tương ứng. Họ có hadaya vatthu, nó chỉ có thể gọi lại ký ức; các ký ức ấy đến thẳng hadaya vatthu vì họ không có não.

The Best Way to Visualize Viññāṇa Dhātu – Dreams

Cách Tốt Nhất Để Hình Dung Viññāṇa Dhātu – Giấc Mơ

When we dream, our minds are ONLY in the nāma loka. As we have discussed before, all five physical senses “go to sleep” while we sleep, which is when we dream.

Khi chúng ta mơ, tâm CHỈ ở trong nāma loka. Như đã bàn trước đây, cả năm giác quan vật lý “ngủ yên” khi ta ngủ, và đó là lúc ta mơ.

We see, hear, smell, taste, and touch WITH OUR MINDS when we dream.

Khi mơ, chúng ta thấy, nghe, ngửi, nếm và xúc chạm BẰNG TÂM.

As we know, there are no “spatial locations” in dreams. We see a dream. We cannot say where it was.

Như ta đã biết, trong giấc mơ không có “vị trí không gian.” Ta thấy một giấc mơ nhưng không thể nói nó “ở đâu.”

If we see a jungle, our mind is there. We feel as if we are in a jungle.

Nếu ta thấy một khu rừng, thì tâm ta “ở đó.” Ta có cảm giác như mình đang ở trong khu rừng ấy.

Nāma Loka and Rūpa Loka Co-Exist

Nāma Loka và Rūpa Loka Cùng Tồn Tại Song Song

When we dream, our five physical senses become inactive. In a primitive way, our minds detach from ākāsa dhātu. A mind is then in just viññāṇa dhātu. That is why we don’t perceive “locations” in dreams. We see people, buildings, trees, etc., but a location is not defined.

Khi chúng ta mơ, năm giác quan vật lý đều ngừng hoạt động. Theo một cách sơ khởi, tâm ta tách rời khỏi ākāsa dhātu. Khi đó, tâm chỉ còn ở trong viññāṇa dhātu. Đó là lý do tại sao trong giấc mơ chúng ta không nhận biết được “vị trí” cụ thể. Ta thấy người, nhà cửa, cây cối, v.v… nhưng không có nơi chốn xác định.

Another way to state that is to say viññāṇa dhātu normally co-exists with the ākāsa dhātu. However, when we dream, the mind detaches from ākāsa dhātu (since the five physical senses are not active) and is engaged only with the viññāṇa dhātu (nāma loka.)

Nói cách khác, viññāṇa dhātu thông thường cùng tồn tại với ākāsa dhātu. Tuy nhiên, khi ta mơ, tâm tách rời khỏi ākāsa dhātu (vì năm giác quan vật lý không hoạt động) và chỉ tương tác với viññāṇa dhātu, tức là ở trong nāma loka.

Mind Separates From Rūpa Loka After the Fourth Jhāna

Tâm Tách Khỏi Rūpa Loka Sau Jhāna Thứ Tư

A mind detaches from the rūpa loka when transcending the fourth jhāna, the highest rūpāvacara jhāna. This is a technical point that can be skipped by those not familiar with Abhidhamma/jhāna.

Tâm tách khỏi rūpa loka khi vượt qua jhāna thứ tư, tầng cao nhất của rūpāvacara jhāna. Đây là điểm kỹ thuật; ai chưa quen Abhidhamma/jhāna có thể lướt qua.

One is aware ONLY of the “infinite space” (no other rūpa) when one gets to the fifth jhāna or the “ākāsānañcāyatana” (meaning “infinite space”). When one transcends the ākāsānañcāyatana and gets to the viññāṇañcāyatana (or infinite viññāṇa). This is when the mind (viññāṇa) “decouples” or “separates” from “space.” Now, the mind has no awareness of space or the rūpa loka.

Khi đạt jhāna thứ năm, “ākāsānañcāyatana” (nghĩa là “không gian vô biên”), CHỈ còn biết “không gian vô biên” (không có rūpa nào khác). Vượt qua “ākāsānañcāyatana” tới “viññāṇañcāyatana” (hay viññāṇa vô biên). Đây là lúc tâm (viññāṇa) “tách rời” khỏi “không gian.” Lúc này, tâm không còn nhận biết không gian hay rūpa loka.

That is why the highest four jhānā are “arūpāvacara jhāna.” Arūpa means “without rūpa.” The only rūpa would be a trace of matter associated with hadaya vatthu of arūpāvacara Brahmā. Even in ākāsānañcāyatana, there is only space and no other “rūpa.”

Vì vậy bốn jhānā cao nhất gọi là “arūpāvacara jhāna”. Arūpa nghĩa là “không có rūpa.” Rūpa duy nhất chỉ còn là chút vật chất vi tế đi với hadaya vatthu của arūpāvacara Brahmā. Ngay cả ở ākāsānañcāyatana cũng chỉ có không gian, không có “rūpa” khác.

Kamma Bhava Is Also In Nāma Loka

Kamma Bhava Cũng Thuộc Nāma Loka

The nāma loka encompasses (includes) kamma bhava. The appropriate bhava manifest under the right conditions. If we drink too much alcohol, we get drunk and get into a mindset of a drunkard. We may stay in that “drunkard existence” for a few hours.

Nāma loka bao trùm cả kamma bhava. Bhava thích hợp sẽ hiện khi đủ duyên. Uống quá nhiều rượu, ta say và rơi vào tâm thái của kẻ say; ta có thể ở trong ‘sự tồn tại/trạng thái say” ấy vài giờ.

At the moment of death (if it is at the end of human bhava), a mind will grasp new bhava (existence) and instantaneously be born in that existence at the CORRESPONDING spatial location. For example, if one can grasp a Deva existence, one will be instantaneously born a thousand miles above the Earth in that Deva

Ngay khi chết (nếu là cuối bhava con người), tâm sẽ chấp thủ một bhava (sự hiện hữu) mới và tức thời sinh vào hữu ấy tại vị trí không gian TƯƠNG ỨNG. Thí dụ, nếu chấp thủ một hữu Deva, liền sinh ngay vào cõi Deva đó, cách Trái đất một ngàn dặm.

That is also why a human can be born INSTANTANEOUSLY as a Deva in a Deva realm at the end of the human bhava. Grasping of a paṭisandhi viññāṇa of a Deva happens instantaneously at the corresponding spatial location (in a Deva realm). The viññāṇa dhātu does not have spatial restrictions. It is EVERYWHERE!

Vì thế, con người có thể TỨC THỜI tái sinh làm Deva ở cõi Deva khi mãn bhava người. Sự chấp thủ paṭisandhi viññāṇa của một vị Deva xảy ra tức thì tại vị trí không gian tương ứng (trong cõi Deva). Viññāṇa dhātu không có giới hạn không gian — Nó ở KHẮP NƠI!

That happens because the viññāṇa dhātu is normally “merged with” ākāsa dhātu. They overlap. Thus, based on the type of paṭisandhi viññāṇa, one will automatically be born in the appropriate spatial location in ākāsa dhātu.

Điều đó xảy ra vì viññāṇa dhātu bình thường “hòa lẫn” với ākāsa dhātu. Chúng chồng lấp nhau. Do vậy, tùy loại paṭisandhi viññāṇa mà tự động sinh về vị trí không gian phù hợp trong ākāsa dhātu.

That is a very brief description. But it is enough for now to get the basic idea.

Đó là mô tả rất vắn tắt, nhưng đủ để nắm ý chính.

A Gandhabba Is Shielded From Both Loka While Inside a Physical Body

Một Gandhabba Bị Che Khuất Khỏi Cả Hai Loka Khi Ở Trong Thân vật lý

A gandhabba is shielded from the rūpa loka and the nāma loka while trapped inside a human body.

Khi mắc kẹt trong thân người, một gandhabba bị che khuất khỏi cả rūpa loka lẫn nāma loka.

As discussed in previous posts, a gandhabba accesses the outside material world (rūpa loka) using the five physical senses of eyes, ears, nose, tongue, and body. It accesses the nāma loka using the “transmitter” and “receiver” in the brain. See “Brain and the Gandhabba.” It is good to review posts in that subsection.

Như đã bàn, gandhabba tiếp cận thế giới vật chất (rūpa loka) qua năm căn: mắt, tai, mũi, lưỡi, thân. Nó tiếp cận nāma loka nhờ “bộ phát” và “bộ thu” trong não. Xem “Brain and the Gandhabba.” Nên ôn lại các bài trong tiểu mục đó.

For a gandhabba inside a physical body, sensory signals from outside must come through the five “physical sensors” mounted on the body (eyes, ears, nose, tongue, body). The brain plays a vital role in transferring those signals to the gandhabba

Đối với gandhabba trong thân vật lý, tín hiệu giác quan từ ngoài phải đi qua năm “cảm biến” gắn trên thân (mắt, tai, mũi, lưỡi, thân). Não đóng vai trò then chốt chuyển các tín hiệu ấy vào cho gandhabba.

In the same way, memories experienced by the gandhabba “go out” to the viññāṇa dhātu via a “transmitter” in the brain. Old memories in viññāṇa dhātu “come back” via a “receiver” in the brain. Recent findings in medical science allowed us to identify the “transmitter,” as we discussed.

Tương tự, những ký ức do gandhabba trải nghiệm “đi ra” viññāṇa dhātu qua “bộ phát” trong não; ký ức cũ trong viññāṇa dhātu “đi vào” qua “bộ thu” trong não. Các phát hiện y học gần đây giúp ta nhận diện “bộ phát,” như đã thảo luận.

Consequences of a Gandhabba Trapped and Isolated Inside a Physical Body

Hệ Quả Của Việc Một Gandhabba Bị Kẹt Và Cách Ly Trong Thân vật lý

Even though viññāṇa dhātu is everywhere, it is NOT present inside the physical human body. As we discussed before, the “entrapment” of a gandhabba inside a physical body is a kammic

Dẫu viññāṇa dhātu ở khắp nơi, nó KHÔNG hiện diện bên trong thân người. Như đã thảo luận, “sự mắc kẹt” của gandhabba trong thân vật lý là một hiệu ứng kamma.

This is also why an Arahant does not attain Parinibbāna until the death of the physical body. The “subtle body” of a gandhabba cannot “bear the Arahanthood” and dies instantly when it comes out of the dead physical body of an Arahant.

Vì thế một vị Arahant chỉ nhập Parinibbāna hoàn toàn khi thân vật lý chết. “Thân vi tế” của gandhabba không “mang nổi Arahanthood” và diệt ngay khi bước ra khỏi thân vật lý đã chết của vị ấy.

That is also why there are no Arahants in Brahma loka. As soon as a Brahma attains Arahanthood, the death of the subtle Brahma body follows.

Cũng vì vậy không có các Arahant ở Brahma loka. Ngay khi một vị Brahma chứng Arahanthood, thân vi tế của vị ấy liền diệt.

Buddhist Model of Memory Preservation and Retrieval

Mô Hình Phật Học Về Sự Lưu Giữ Và Gợi Lại Ký Ức

All memories (from an untraceable beginning) are in nāma loka or viññāṇa dhātu, which may also be called “viññāṇa plane” or “nāma loka.” Of course, our kammic energies (kamma bīja) are also in nāma loka.

Tất cả ký ức (từ một khởi đầu không thể truy dấu) đều tồn tại trong nāma loka hay viññāṇa dhātu, cũng có thể gọi là “cảnh giới viññāṇa” hay “nāma loka.” Tất nhiên, các năng lượng kamma của chúng ta (kamma bīja) cũng nằm trong nāma loka.

Those “physical entities” we see, hear, etc., reside in ākāsa dhātu.

Những “thực thể vật lý” mà ta thấy, nghe, v.v… thì tồn tại trong ākāsa dhātu.

We are familiar with our “physical world” spread out in space (ākāsa dhātu), where each “thing” has its specific location. We tend to carry over that concept to viññāṇa dhātu However, the viññāṇa dhātu is very different from the ākāsa dhātu. There are no spatial restrictions in viññāṇa dhātu.

Chúng ta quen thuộc với “thế giới vật chất” trải rộng trong không gian (ākāsa dhātu), nơi mỗi “vật thể” đều có một vị trí cụ thể. Ta thường vô thức áp dụng khái niệm đó vào viññāṇa dhātu. Tuy nhiên, viññāṇa dhātu hoàn toàn khác với ākāsa dhātu. Không có giới hạn về không gian trong viññāṇa dhātu.

Thus, we cannot talk about a “specific location” for memories. They are just in nāma loka. That is why memories can be recalled effortlessly, whether on Earth or on the Moon.

Do vậy, ta không thể nói đến “một vị trí cụ thể” cho ký ức. Chúng chỉ đơn giản là tồn tại trong nāma loka. Chính vì thế, ký ức có thể được gợi lại một cách dễ dàng — dù ta đang ở Trái Đất hay trên Mặt Trăng.

Summary of Discussion So Far

Tóm Tắt Những Nội Dung Đã Thảo Luận

We have been discussing the role of the brain in our mental activities; see “Brain and the Gandhabba.” In this Buddhist model of human life, the human body is only a “shell” controlled by the “mental body” or gandhabba. See “Gandhabba in a Human Body – an Analogy.”

Chúng ta đã bàn về vai trò của não bộ trong các hoạt động tâm; xem bài “Brain and the Gandhabba.” Theo mô hình Phật học này về đời sống con người, thân vật lý chỉ là một “vỏ bọc” được điều khiển bởi “thân tâm vi tế” hay gandhabba. Xem thêm “Gandhabba in a Human Body – an Analogy.”

Human existence is not limited to a single life of about 100 years in a human body. Like in many other realms, human existence can be very long, at least several thousand years. See “Bhava and Jāti – States of Existence and Births Therein.” Therefore, each of us could have lived previous human lives within the current human existence (bhava.) If so, some of us may be able to recall one or two past lives. But it is very rare to recall a previous life in another existence, for example, a Deva bhava or an animal bhava.

Sự hiện hữu của con người không giới hạn trong một đời sống khoảng 100 năm trong thân người. Giống như ở nhiều cảnh giới khác, sự tồn tại của con người có thể kéo dài rất lâu — ít nhất là vài ngàn năm. Xem “Bhava and Jāti – States of Existence and Births Therein.” Do đó, mỗi người trong chúng ta có thể đã từng sống nhiều đời người trước trong cùng một hiện hữu con người hiện tại (bhava). Nếu vậy, đôi khi một số người có thể nhớ lại một hoặc hai kiếp sống trước của chính mình. Tuy nhiên, việc nhớ lại một kiếp sống thuộc một hiện hữu khác — chẳng hạn như Deva bhava hay bhava loài vật — là điều rất hiếm.

A Gandhabba and the Role of the Brain

Gandhabba và Vai Trò của Não Bộ

A gandhabba can smell, taste, or touch only if it is inside a physical body. The physical body makes those contacts. The brain is the intermediary in all sensory interactions when the gandhabba is inside a physical body.

Một gandhabba chỉ có thể ngửi, nếm hoặc xúc chạm khi ở bên trong một thân vật lý. Chính thân vật lý thực hiện các tiếp xúc giác quan đó. Khi gandhabba ở trong thân người, não bộ đóng vai trò trung gian trong mọi sự tương tác giác quan.

The brain also helps recall memories in the nāma loka, as discussed above—more details about that memory recall process in future posts.

Não bộ cũng giúp gợi lại ký ức từ nāma loka, như đã bàn ở phần trước — chi tiết hơn về tiến trình gợi nhớ này sẽ được trình bày trong các bài viết sau.

In previous posts, we discussed the role of the brain in some special situations, including total or partial “vegetative states.”

Trong các bài viết trước, chúng ta đã thảo luận về vai trò của não trong một số tình huống đặc biệt, bao gồm “trạng thái thực vật” toàn phần hoặc một phần.

All relevant posts in the current section at “Buddha Dhamma – A Scientific Approach.”

Tất cả các bài viết liên quan đều nằm trong phần hiện tại: “Buddha Dhamma – A Scientific Approach.”