June 4, 2016; revised October 3, 2019; October 17, 2022; December 9, 2022 (figure in #3 revised)
04/06/2016; sửa đổi ngày 03/10/2019; 17/10/2022; 09/12/2022 (hình ở #3 đã sửa)
Difference Between Bhava (Existence) and Jāti (Births)
Khác Biệt Giữa Bhava (Hiện Hữu) và Jāti (Các Lần Sinh)
- Many posts on the critical concept of gandhabba are in this series. More are scattered throughout the site, especially in the “Gandhabba (Manomaya Kāya)” section. These posts discuss how a living being goes through rebirths without having an unchanging “soul.” But they maintain (ever-changing) personal characteristics or gati (pronounced “gathi”) between two adjacent lives.
Nhiều bài viết về khái niệm then chốt của gandhabba nằm trong loạt này. Còn nhiều bài rải rác khắp trang, đặc biệt trong mục “Gandhabba (Manomaya Kāya).” Những bài này bàn về cách một chúng sinh đi qua các lần tái sinh mà không có một “linh hồn” bất biến. Nhưng họ duy trì các đặc tính cá nhân hay gati (phát âm “gathi”) luôn biến đổi giữa hai đời sống kề nhau.
- It all started with a post on this basic concept at the start of this website: “What Reincarnates? – Concept of a Lifestream.”
Tất cả khởi đầu bằng một bài viết về khái niệm căn bản này ở đầu trang web: “What Reincarnates? – Concept of a Lifestream.”
- While it is good to get an idea of the nature of all living beings in the 31 realms, it is not necessary to learn those in detail. I want to provide a complete and inter-consistent picture compatible with the Buddha’s original teachings in this section.
Dù có được cái nhìn khái quát về bản chất của mọi chúng sinh trong 31 cõi là điều tốt, nhưng không cần phải học chi tiết. Trong phần này tôi muốn trình bày một bức tranh đầy đủ và nhất quán, tương thích với các giáo lý nguyên thủy của Đức Phật.
- However, the concept of the gandhabba is essential to understand how we are reborn with physically different bodies — multiple times — in a single human existence (human bhava.) That human bhava may last thousands of years; see “Bhava and Jāti – States of Existence and Births Therein.” Unlike devas and Brahmā (born just once,) we live and die to be reborn human multiple times before switching to another realm.
Tuy nhiên, khái niệm gandhabba là thiết yếu để hiểu cách chúng ta tái sinh với những thân thể vật lý khác nhau — nhiều lần — trong một hiện hữu loài người (human bhava). Bhava loài người ấy có thể kéo dài hàng ngàn năm; xem “Bhava and Jāti – States of Existence and Births Therein.” Khác với deva và Brahmā (chỉ sinh một lần), chúng ta sống rồi chết để tái sinh làm người nhiều lần trước khi chuyển sang cõi khác.
This World Has Thirty-One Realms of Existence
Thế Giới Này Có Ba Mươi Mốt Cõi Hiện Hữu
- We will first review two significant aspects of the 31 realms. Then we will discuss the concept of a gandhabba (which applies only to human and animal realms) in more detail.
Trước hết chúng ta sẽ điểm qua hai phương diện quan trọng của 31 cõi. Sau đó sẽ bàn chi tiết hơn về khái niệm gandhabba (chỉ áp dụng cho cõi người và cõi loài vật).
- First is that the transition from one existence (bhava) to another is ALWAYS instantaneous; it happens at the cuti-paṭisandhi moment (“cuti” pronounced “chuthi”); see, “Paṭisandhi Citta – How the Next Life is Determined According to Gati” and “Cuti-Paṭisandhi – An Abhidhamma Description.”
Thứ nhất là sự chuyển tiếp từ một hiện hữu (bhava) sang một hiện hữu khác LUÔN LUÔN tức thời; nó xảy ra tại khoảnh khắc cuti-paṭisandhi (“cuti” phát âm “chuthi”); xem “Paṭisandhi Citta – How the Next Life is Determined According to Gati” và “Cuti-Paṭisandhi – An Abhidhamma Description.”
- The second aspect is that in the 20 higher-lying realms, those beings (Brahmā) weigh less than a billionth of an atom in modern science!
Phương diện thứ hai là ở 20 cõi cao, các chúng sinh (Brahmā) có “khối lượng” nhỏ hơn một phần tỷ của một nguyên tử theo khoa học hiện đại!
- All beings with dense bodies are in the 11 realms of the kāma loka. Even there, the six deva realms have less-dense bodies compared to humans.
Tất cả chúng sinh có thân dày đặc đều ở 11 cõi của kāma loka. Ngay tại đó, sáu cõi deva có thân ít dày đặc hơn so với con người.
Death of Physical Body Different From the End of an Existence
Cái Chết Của Thân Vật Lý Khác Với Sự Kết Thúc Của Một Hiện Hữu
- The following chart shows the major features of what happens at the cuti-paṭisandhi That is when a transition occurs from one bhava (existence) to another, e.g., from being a human to a Brahma.
Sơ đồ sau đây cho thấy các đặc điểm chính của những gì diễn ra tại khoảnh khắc cuti-paṭisandhi. Khi ấy diễn ra sự chuyển tiếp từ một bhava (hiện hữu) sang bhava khác, ví dụ từ loài người sang Brahma.

Click to open the pdf file: WebLink: PDF File: Births in Different Realms
Nhấn để mở tệp pdf: WebLink: PDF File: Births in Different RealmsBottom of Form
- Without exception, at each such cuti-paṭisandhi moment, a new kammaja kāya is generated by the kammic energy fueling a new existence. That kammaja kāya ALWAYS has a hadaya vatthu. That is the seat of the mind (the quality of which depends on the realm).
Không ngoại lệ, tại mỗi khoảnh khắc cuti-paṭisandhi như vậy, một kammaja kāya mới được tạo ra bởi năng lượng kamma nuôi dưỡng một sự hiện hữu mới. Kammaja kāya đó LUÔN LUÔN có một hadaya vatthu. Đó là chỗ nương của tâm (mức độ phẩm chất của nó tùy thuộc vào cõi).
Types of “Bodies” In Different Realms
Các loại “Thân” trong các Cõi Khác nhau
- Thus, it is essential to realize that the critical thing that happens at the cuti-paṭisandhi moment is the generation of the unbelievably small kammaja kāya, which contains the blueprint for the new existence. At that point, the mechanism of “birth” can be roughly divided into three categories, as shown in the chart.
Do đó, điều trọng yếu cần nhận ra là tại khoảnh khắc cuti-paṭisandhi, điều quan trọng xảy ra là sự hình thành một kammaja kāya cực kỳ nhỏ, chứa “bản thiết kế” cho sự hiện hữu mới. Ở thời điểm đó, cơ chế “sinh” có thể được chia đại thể thành ba loại, như minh họa trong sơ đồ.
- The Brahmā in the rūpi and arūpi realms (top 20 realms) are instantaneously born with very little else other than several suddhaṭṭhaka–size “material elements.” Their body features are discussed below. The main feature here is that they are spontaneously born in those realms and live very long times there until death. Then another cuti-paṭisandhi moment takes that being to a new bhava.
Các Brahmā ở các cõi rūpi và arūpi (20 cõi trên cùng) được sinh khởi tức thời với rất ít thứ khác ngoài một vài “yếu tố vật chất” kích thước cỡ suddhaṭṭhaka. Đặc điểm thân thể của họ sẽ được bàn bên dưới. Điểm chính ở đây là họ được sinh tự phát trong những cõi đó và sống trong thời gian rất dài cho đến khi chết. Sau đó, một khoảnh khắc cuti-paṭisandhi khác sẽ đưa hữu tình ấy sang một bhava mới.
- The only difference in the six deva realms (in kāma loka) compared to the Brahmā is that they do have well-defined physical bodies (karaja kāya) like us. However, those bodies are much less dense, and we cannot see them even if they stand right before us.
Điểm khác biệt duy nhất ở sáu cõi deva (thuộc kāma loka) so với Brahmā là họ có các thân vật lý (karaja kāya) rõ ràng như chúng ta. Tuy nhiên, những thân ấy loãng hơn rất nhiều, và chúng ta không thể nhìn thấy họ ngay cả khi họ đứng ngay trước mặt.
- A deva is born with the body equivalent of a 16-year-old, and their food is a drink called amurtha. Devas have all five sense faculties like us and are said to have the optimum sense pleasures available in kāma loka. They also live that one life until death and then switch to a new existence (bhava) at the cuti-paṭisandhi
Một deva được sinh ra với thân tương đương một người 16 tuổi, và thức ăn của họ là một loại đồ uống gọi là amurtha. Deva có đủ năm giác quan như chúng ta và được nói là có các lạc thọ giác quan tối ưu sẵn có trong kāma loka. Họ cũng sống trọn một đời cho đến khi chết và rồi chuyển sang một hiện hữu (bhava) mới tại khoảnh khắc cuti-paṭisandhi.
- That completes the discussion on the green box to the right.
Như vậy là kết thúc phần bàn luận về ô màu xanh lá ở bên phải.
- What happens in the green box to the left is a bit more complicated. That is because each realm in the apāyā (lowest four realms) is somewhat different. We will discuss the animal realm together with the human realm (middlebox) below. Let us first discuss briefly the lowest three realms indicated by the green box on the left.
Những gì xảy ra trong ô màu xanh lá ở bên trái thì phức tạp hơn một chút. Đó là vì mỗi cõi trong apāyā (bốn cõi thấp nhất) có phần khác nhau. Chúng ta sẽ bàn về cõi loài vật cùng với cõi người (ô giữa) ở bên dưới. Trước hết, hãy lược bàn về ba cõi thấp nhất được chỉ trong ô màu xanh lá bên trái.
- The lowest is the niraya (hell), where beings are born with full dense bodies like ours instantaneously. They undergo ceaseless cutting, burning, and various other forms of torture. They die innumerable times, only to be reborn promptly. Only when the kammic energy for that existence is exhausted (usually after millions of years) that they encounter the next cuti-paṭisandhi
Thấp nhất là niraya (địa ngục), nơi các hữu tình được sinh khởi tức thời với thân đặc, đầy đủ như thân chúng ta. Họ chịu cảnh chặt chém, thiêu đốt, và nhiều hình thức tra tấn khác không ngừng nghỉ. Họ chết vô số lần, rồi lại sinh trở lại ngay. Chỉ khi năng lượng kamma cho sự hiện hữu ấy cạn kiệt (thường sau hàng triệu năm) thì họ mới gặp khoảnh khắc cuti-paṭisandhi tiếp theo.
- Beings in the preta (peta) realm also are born instantaneously and can have subtle or dense bodies. The distinguishing feature there is suffering due to hunger.
Các hữu tình ở cõi preta (peta) cũng được sinh ra tức thời và có thể có thân vi tế hoặc đặc. Đặc điểm nổi bật ở đó là khổ do đói.
- Beings in the asura realm are beings with massive, very inactive bodies. They are also born instantaneously and live those miserable lives until the next cuti-paṭisandhi
Các hữu tình ở cõi asura là những hữu tình có thân thể to lớn, rất ì trệ. Họ cũng được sinh ra tức thời và sống những đời khổ sở ấy cho đến khoảnh khắc cuti-paṭisandhi tiếp theo.
Kammaja Kāya (Gandhabba) Can Last Thousands of Years With Many Human Rebirth
Kammaja Kāya (Gandhabba) Có Thể Tồn Tại Hàng Nghìn Năm Với Nhiều Lần Tái Sinh Làm Người
- That brings us to the middle green box, representing the human and animal realms. A little bit more complicated process takes place here. Here also, a being with a subtle (energy) body is produced at the cuti-paṭisandhi moment, just like in the rūpa loka It is called a gandhabba.
Điều đó dẫn chúng ta đến ô màu xanh lá ở giữa, biểu thị cõi người và cõi loài vật. Ở đây diễn ra một tiến trình phức tạp hơn đôi chút. Tại khoảnh khắc cuti-paṭisandhi, cũng hình thành một hữu tình với thân vi tế (năng lượng), giống như ở các cõi rūpa loka. Hữu tình ấy được gọi là gandhabba.
- A gandhabba has the basic thrija kāya of a rūpi Brahma: kammaja kāya, cittaja kāya, and utuja kāya, which we will discuss in detail below. Besides, a gandhabba may acquire a very fine karaja kāya (physical body) by inhaling the aroma. Thus a gandhabba is denser than a rūpi Brahma. It has a “body” more like a deva in density.
Một gandhabba có thrija kāya cơ bản của một rūpi Brahma: kammaja kāya, cittaja kāya, và utuja kāya, mà chúng ta sẽ bàn chi tiết bên dưới. Ngoài ra, một gandhabba có thể thu nhận một karaja kāya (thân vật lý) rất mịn nhờ hít vào hương. Do đó, một gandhabba đặc hơn một rūpi Brahma. Nó có “thân” với độ đặc giống deva hơn.
- A gandhabba could be in that state for many years until a suitable womb becomes available. More precisely, the mother’s mental state at that time must match the gati of the gandhabba. The evolution of the gandhabba in the womb is discussed in “Buddhist Explanations of Conception, Abortion, and Contraception.” Then it is born as a new baby, grows, and eventually, that physical body also dies. If more kammic energy is left for the bhava, then the gandhabba leaves that dead body and waits for another womb. That process continues until the bhava energy is exhausted, and then it goes through the cuti-paṭisandhi moment to receive a new bhava; see the chart above.
Một gandhabba có thể ở trong trạng thái đó nhiều năm cho đến khi có một tử cung thích hợp. Cụ thể hơn, trạng thái tâm của người mẹ lúc ấy phải phù hợp với gati của gandhabba. Sự phát triển của gandhabba trong tử cung được bàn trong “Buddhist Explanations of Conception, Abortion, and Contraception.” Sau đó, nó được sinh ra thành một em bé, lớn lên, và cuối cùng thân vật lý ấy cũng chết. Nếu còn năng lượng kamma cho bhava, thì gandhabba rời thân đã chết và chờ một tử cung khác. Tiến trình đó tiếp tục cho đến khi năng lượng của bhava cạn, rồi nó đi qua khoảnh khắc cuti-paṭisandhi để nhận một bhava mới; xem sơ đồ ở trên.
- In addition to going into a womb (in some animal species), gandhabba may enter an egg inside a female animal. At the death of an “egg-born” animal, gandhabba comes out and waits for another egg. It is the same procedure as above.
Ngoài việc đi vào tử cung (ở một số loài động vật), gandhabba có thể đi vào một quả trứng trong cơ thể con cái. Khi một động vật “sinh từ trứng” chết, gandhabba đi ra và chờ một quả trứng khác. Quy trình giống hệt như trên.
Physical Body is Just a Temporary Shelter
Thân Thể Vật Lý Chỉ Là Nơi Trú Tạm Thời
- One of the main benefits of learning about the gandhabba is helping remove the wrong view that “I am my physical body.”
Một trong những lợi ích chính của việc tìm hiểu về gandhabba là giúp loại bỏ quan điểm sai lầm rằng “tôi chính là thân thể vật lý của mình.”
- On the contrary, a physical body is a temporary shelter that the gandhabba uses to experience the much-coveted “sense pleasures.” In particular, smelling, eating, and touching (most of all, sex) require a dense human body. Unfortunately, the human body can last only about 100 years. Even that body is in the “decay mode” after about 50 years. Thus, those sensory pleasures start diminishing, and eventually, that body dies.
Trái lại, thân vật lý là một nơi trú tạm thời mà gandhabba sử dụng để trải nghiệm các “lạc thọ giác quan” được khao khát. Đặc biệt, ngửi, ăn và xúc chạm (trên hết là hoạt động tình dục) đòi hỏi một thân người đặc. Đáng tiếc, thân người chỉ tồn tại khoảng 100 năm. Ngay cả thân ấy cũng đã chuyển sang “chế độ suy giảm” sau khoảng 50 năm. Do đó, các lạc thọ giác quan bắt đầu giảm dần, và cuối cùng thân ấy chết.
- Then the gandhabba comes out of that dead body and waits for a suitable womb. If and when it gets into a womb, the new physical body is influenced by the new parents. Thus the new body can be very different from that in the previous birth. Even during this same “human bhava,” our human bodies may look very different from one birth to another (as confirmed by rebirth stories).
Sau đó, gandhabba rời khỏi thân đã chết và chờ một tử cung thích hợp. Nếu và khi đi vào một tử cung, thân vật lý mới sẽ chịu ảnh hưởng từ cha mẹ mới. Vì vậy, thân mới có thể rất khác với thân trong lần sinh trước. Ngay cả trong cùng một “bhava loài người” này, thân người của chúng ta cũng có thể trông rất khác nhau giữa các lần sinh (như các câu chuyện tái sinh xác nhận).
- Of course, the gandhabba does not stay the same either. The only things that can be called “personal” to that gandhabba are its gati, which also evolve.
Dĩ nhiên, gandhabba cũng không bất biến. Điều duy nhất có thể gọi là “cá nhân” đối với gandhabba ấy là gati của nó, và gati ấy cũng biến chuyển.
- That is a brief explanation of the above chart.
Đó là phần giải thích ngắn gọn về biểu đồ ở trên.
Brahma “Bodies” Have Only a Trace of Matter
“Thân” của Brahma Chỉ Có Chút Ít Sắc Chất
- As mentioned in #4 above, most lifeforms in the 31 realms have unbelievably tiny physical bodies. They are more like “energy bodies.” Brahmā in the 16 rūpa loka realms and the four arūpa loka realms weigh less than a billionth of an atom! They may be thought of more as energy packets.
Như đã nói ở mục #4 bên trên, phần lớn các dạng sống trong 31 cõi có thân vật lý nhỏ không thể tin được. Chúng giống “thân năng lượng” hơn. Brahmā ở 16 cõi rūpa loka và bốn cõi arūpa loka có “khối lượng” còn nhỏ hơn một phần tỷ của một nguyên tử! Có thể xem họ như các gói năng lượng.
- In case it was not clear from previous posts, we recall that an arūpa loka Brahma has a kammaja kāya consisting of just a vatthu dasaka.
Nếu qua các bài viết trước điều này chưa rõ, xin nhắc lại rằng một arūpa loka Brahma có kammaja kāya chỉ gồm một vatthu dasaka.
- Rūpa loka Brahmā have vatthu dasaka (seat of the mind) and two pasāda rūpa for seeing and hearing. They also have kāya dasaka and bhava dasaka. Thus their kammaja kāya has five suddhaṭṭhaka-size elements. A rūpa loka Brahma also has a cittaja kāya (thought stream) and a utuja kāya (very fine).
Rūpa loka Brahmā có vatthu dasaka (chỗ nương của tâm) và hai pasāda rūpa cho thấy và nghe. Họ cũng có kāya dasaka và bhava dasaka. Do đó kammaja kāya của họ có năm yếu tố cỡ suddhaṭṭhaka. Một rūpa loka Brahma cũng có cittaja kāya (dòng tư tưởng) và utuja kāya (rất vi tế).
- Thus any of the Brahmā cannot be seen with the most sophisticated microscope we have today.
Vì vậy, bất kỳ Brahmā nào cũng không thể được nhìn thấy bằng những kính hiển vi tinh vi nhất mà chúng ta có hiện nay.
- More details in, “Body Types in 31 Realms – Importance of Manomaya Kāya.” A manomaya kāya, when referred to the human and animal realms, is the same as gandhabba.
Xem chi tiết thêm trong “Body Types in 31 Realms – Importance of Manomaya Kāya.” Manomaya kāya khi nói đến cõi người và cõi loài vật chính là gandhabba.
Kammaja Kāya of a Human Gandhabba
Kammaja Kāya của một Gandhabba loài người
- Let us again summarize the make up of a kammaja kāya of a human gandhabba. It has a hadaya vatthu (consisting of a vatthu dasaka), bhava dasaka, and kāya dasaka, and four pasāda rūpa (cakkhu dasaka, sota dasaka, gandha dasaka, jivhā dasaka).
Hãy tóm lược lại cấu tạo của kammaja kāya của một gandhabba loài người. Nó có hadaya vatthu (gồm một vatthu dasaka), bhava dasaka, kāya dasaka, và bốn pasāda rūpa (cakkhu dasaka, sota dasaka, gandha dasaka, jivhā dasaka).
- This kammaja kāya consists of 7 suddhaṭṭhaka in different bramana (spin) and paribramana (rotation) modes. That is how they become dasaka (units of ten or decads); see, “31 Realms Associated with the Earth.”
Kammaja kāya này gồm 7 suddhaṭṭhaka ở các chế độ bramana (tự xoay) và paribramana (quay quanh) khác nhau. Đó là cách chúng trở thành dasaka (đơn vị mười hay thập phân); xem “31 Realms Associated with the Earth.”
- Six of these define the sense faculties of the gandhabba: vatthu dasaka is the mind, and kāya, cakkhu, sota, gandha, and jivhā dasaka) are the “fine senses” that correspond to the body, eyes, ears, nose, and tongue in the physical body. Gandhabba can interact with the external world directly via them when outside the physical body. It can smell and inhale aroma giving rise to a very fine and subtle material body. However, that body is not solid enough to physically touch anything or be able to eat.
Sáu trong số này xác định các giác quan của gandhabba: vatthu dasaka là tâm, và kāya, cakkhu, sota, gandha, và jivhā dasaka) là các “giác quan vi tế” tương ứng với thân, mắt, tai, mũi và lưỡi trong thân vật lý. Gandhabba có thể tương tác trực tiếp với thế giới bên ngoài qua các giác quan này khi ở ngoài thân vật lý. Nó có thể ngửi và hít hương, làm khởi lên một thân vật chất rất mịn và vi tế. Tuy nhiên, thân ấy không đủ đặc để có thể chạm vào vật gì hay ăn được.
- The seventh dasaka is bhava dasaka, which — together with the kāya dasaka — defines what kind of a physical body it will start building once inside a womb. For example, bhava dasaka determines sex.
Dasaka thứ bảy là bhava dasaka, và — cùng với kāya dasaka — xác định loại thân vật lý mà nó sẽ bắt đầu kiến tạo khi đã vào trong tử cung. Chẳng hạn, bhava dasaka quyết định giới tính.
- The mind becomes active as soon as the kammaja kāya forms at the cuti-paṭisandhi The thought stream (cittaja kāya) starts, and the mind will be mainly in the bhavaṅga state. Simultaneously, an utuja kāya forms by the suddhaṭṭhaka generated by both the kammaja kāya and cittaja kāya.
Tâm hoạt động ngay khi kammaja kāya hình thành tại khoảnh khắc cuti-paṭisandhi. Dòng tư tưởng (cittaja kāya) khởi lên, và tâm sẽ chủ yếu ở trong trạng thái bhavaṅga. Đồng thời, một utuja kāya được hình thành bởi các suddhaṭṭhaka do cả kammaja kāya và cittaja kāya tạo ra.
- Thus immediately after the cuti-paṭisandhi moment, gandhabba has three “bodies” or thrija kāya. However, the cittaja kāya is all mental, and both the kammaja kāya and utuja kāya are very fine. They are more like “energy bodies.”
Vì vậy, ngay sau khoảnh khắc cuti-paṭisandhi, gandhabba có ba “thân” hay thrija kāya. Tuy nhiên, cittaja kāya hoàn toàn thuộc tâm, và cả kammaja kāya lẫn utuja kāya đều rất vi tế. Chúng giống “thân năng lượng” hơn.
- Soon after this “initial formation,” the gandhabba can build a “subtle, misty” body (karaja kāya) by inhaling aroma (from fruits, trees, etc.). Still, an average human cannot see it since it is not “dense enough.” However, some people (especially those with abhiññā powers) can see “sufficiently solidified” gandhabbā.
Ngay sau “sự hình thành ban đầu” này, gandhabba có thể tạo một thân “vi tế, mờ sương” (karaja kāya) bằng cách hít hương (từ trái cây, cây cối, v.v.). Tuy vậy, người thường không thể nhìn thấy nó vì nó chưa “đủ đặc.” Tuy nhiên, một số người (đặc biệt là những người có năng lực abhiññā) có thể thấy gandhabbā khi “được làm đặc” đủ mức.
The desire for a Dense Human Body
Khát Vọng Có Một Thân Người Đặc
- But this gandhabba is continuously under stress because it cannot enjoy the most coveted sense pleasures of those with dense human bodies, i.e., eating and sex. It can see people enjoying these sense pleasures and is very much frustrated not being able to acquire a “real physical body.” Some can stay in this state for many years if a suitable womb is unavailable.
Nhưng gandhabba này liên tục chịu căng thẳng vì nó không thể hưởng các lạc thọ giác quan được thèm muốn nhất của những người có thân đặc, tức là ăn và tình dục. Nó có thể thấy người khác đang tận hưởng các lạc thọ ấy và rất bực bội vì không thể có một “thân vật lý thực sự.” Một số có thể ở trong trạng thái này nhiều năm nếu chưa có tử cung thích hợp.
- In some cases, they may spend the kammic energy for the human bhava and undergo another cutipaṭisandhi moment without inheriting a human body. That is why one is indebted to one’s parents, no matter how bad they may be.
Trong một số trường hợp, họ có thể tiêu hết năng lượng kamma dành cho bhava loài người và trải qua một khoảnh khắc cutipaṭisandhi khác mà không thọ nhận một thân người. Đó là lý do vì sao ta mang ơn cha mẹ mình, bất kể họ có tệ thế nào.
- The story of the gandhabba gets more interesting (and complicated) after it goes through the first birth as an average human, and that human body dies. The gandhabba that comes out of that dead body is, of course, different from the original gandhabba. Its kammaja kāya has changed due to whatever abhisaṅkhāra that the humans cultivated. But the kammic energy for the human bhava does not change; if it had 1000 years’ worth of kammic energy at the cuti-paṭisandhi moment, that would deplete with time.
Câu chuyện về gandhabba trở nên thú vị (và phức tạp) hơn sau khi nó trải qua lần sinh đầu tiên như một người bình thường, rồi thân người ấy chết. Gandhabba xuất ra khỏi thân đã chết dĩ nhiên khác với gandhabba ban đầu. Kammaja kāya của nó đã thay đổi do các abhisaṅkhāra mà con người đã tạo. Nhưng năng lượng kamma dành cho bhava loài người thì không đổi; nếu nó có năng lượng kamma trị giá 1000 năm tại khoảnh khắc cuti-paṭisandhi, thì năng lượng ấy sẽ vơi dần theo thời gian.
- Of course, there is no cuti-paṭisandhi moment when a human dies with extra kammic energy for the human bhava. Death is the death of the physical body. The gandhabba comes out of that dead body and awaits a new womb; see the above chart. Thus all three components of the thrija kāya continue after the “death of the human.”
Dĩ nhiên, sẽ không có khoảnh khắc cuti-paṭisandhi khi một người chết mà vẫn còn dư năng lượng kamma cho bhava loài người. Cái chết chỉ là cái chết của thân vật lý. Gandhabba rời khỏi thân đã chết và chờ một tử cung mới; xem sơ đồ ở trên. Vì thế, cả ba thành phần của thrija kāya vẫn tiếp tục sau “cái chết của con người.”
New Physical Body Incorporates Characteristics of New Parents Too
Thân Vật Lý Mới Còn Tiếp Nhận Cả Đặc Điểm Của Cha Mẹ Mới
- Let us consider some important features of this gandhabba that comes out of that dead body after its birth as a human.
Hãy xét vài đặc điểm quan trọng của gandhabba này khi nó rời khỏi thân đã chết sau lần sinh làm người.
- The kammaja kāya still has a copy of the previous physical body. However, when it starts a new physical body in the new womb, it also takes some physical features from the new parents. Thus the new physical body is a trade-off between those three influences. It may keep some distinguishing features (birthmarks or gunshot wounds, for example, as we have encountered in rebirth accounts. But it will acquire new features also from the new parents (skin color, size, etc.).
Kammaja kāya vẫn còn một “bản sao” của thân vật lý trước đây. Tuy nhiên, khi bắt đầu kiến tạo thân vật lý mới trong tử cung mới, nó cũng tiếp nhận một số đặc điểm hình thể từ cha mẹ mới. Vì vậy, thân vật lý mới là sự dung hòa của ba nguồn ảnh hưởng ấy. Nó có thể giữ một số đặc điểm riêng (ví dụ như vết bớt hay vết thương do đạn, như ta gặp trong các ghi chép tái sinh). Nhưng nó cũng sẽ nhận những đặc điểm mới từ cha mẹ mới (màu da, kích thước, v.v.).
- The gandhabba that comes from the dead body is just a “misty, fine version” of the person at death. They often come out with imprints of the clothes they were wearing at death and may look just like that (in a ghostly, misty form) until going into a new womb. My teacher Thero has seen gandhabbā of people who died hundreds of years ago “wearing” those old costumes. Of course, they are not actual physical clothes.
Gandhabba xuất ra từ thân đã chết chỉ là một “bản mờ, vi tế” của người đó lúc chết. Họ thường xuất hiện với dấu vết của quần áo họ mặc khi chết và có thể trông giống hệt như vậy (trong một hình dạng mờ ảo, như ma) cho đến khi đi vào một tử cung mới. Thầy Thero của tôi từng thấy gandhabbā của những người chết hàng trăm năm trước vẫn “mặc” những y phục cổ xưa ấy. Tất nhiên, đó không phải quần áo vật lý thực.
- Since the cittaja kāya also continues, their thought streams continue. So, if someone dies in an accident, he may not realize that he is dead for a while. If he died from a gunshot instantly, the gandhabba comes out and will look at the dead body trying to figure out what happened. He may wish to go home and finds himself instantly at home. And he will try to shout to others, but they don’t hear. He may try to touch them, but he cannot. It takes seven days for a gandhabba to comprehend what happened entirely and to resign to his/her new life.
Vì cittaja kāya cũng tiếp diễn, nên dòng tư tưởng của họ tiếp tục. Do đó, nếu ai đó chết vì tai nạn, người ấy có thể chưa nhận ra mình đã chết trong một thời gian. Nếu bị bắn chết ngay lập tức, gandhabba sẽ xuất ra và nhìn thân xác đã chết để cố hiểu chuyện gì xảy ra. Người ấy có thể muốn về nhà và lập tức thấy mình ở nhà. Rồi người ấy cố kêu gọi người khác, nhưng họ không nghe. Người ấy có thể cố chạm vào họ, nhưng không thể. Phải mất bảy ngày thì gandhabba mới hoàn toàn hiểu điều đã xảy ra và chấp nhận cuộc sống mới của mình.
- That is also why children can recall their past life. But just like we start forgetting things from years ago, those children start forgetting about their previous life when they grow older. Furthermore, it is harder to remember from a past life than this.
Đó cũng là lý do vì sao trẻ em có thể nhớ lại tiền kiếp. Nhưng giống như chúng ta bắt đầu quên những chuyện của nhiều năm trước, những đứa trẻ ấy bắt đầu quên dần tiền kiếp khi lớn lên. Hơn nữa, việc nhớ lại từ tiền kiếp còn khó hơn nhớ những chuyện của đời này.
- Another point is that most such rebirth accounts are from people who died while young in accidents. Those gandhabbā who come out of the bodies of people dying in old age are not likely to remember that life. That is because they might have lost their memories even during that life.
Một điểm nữa là phần lớn trường hợp tái sinh thuộc về những người chết khi còn trẻ do tai nạn. Những gandhabbā rời khỏi thân của người chết già thường khó có khả năng nhớ đời ấy. Bởi vì họ có thể đã đánh mất ký ức ngay trong chính đời đó rồi.
- Next in the series, “Body Types in 31 Realms – Importance of Manomaya Kāya”, ………..
Tiếp theo trong loạt bài, “Body Types in 31 Realms – Importance of Manomaya Kāya”, ………..
