Anicca, Dukkha, Anatta – According to Some Key Suttās

Revised: 20/1/2016; 3/12/2017; 26/1/2018; 2/7/2020

Chỉnh sửa: ngày 20/1/2016; 3/12/2017; 26/1/2018; 2/7/2020

The key to understanding the First Noble Truth (Dukkha Sacca; pronounced “dukkha sachcha”) is to understand the Three Characteristics (Tilakkhaṇa) of “this wider world of 31 realms,” i.e., anicca, dukkha, anatta. Let us discuss a few key suttā.

Mấu chốt để hiểu Sự thật Cao quý Thứ nhất (Dukkha Sacca; đọc là “dukkha sachcha”) là phải hiểu Ba Đặc Tính (Tilakkhaṇa) của “thế giới rộng lớn gồm 31 cõi,” tức anicca, dukkha, anatta. Sau đây chúng ta sẽ bàn về một số suttā tiêu biểu.

Dhamma Cakka Pavattana Suttā (SN 56.11)

Dhamma Cakka Pavattana Suttā (SN 56.11)

How suffering arises from anicca is explicitly described in the very first suttā; see “WebLink: suttācentral: Dhamma Cakka Pavattana Suttā (SN 56.11).” Here is the text from the suttā:

Nguyên nhân khiến khổ sinh khởi từ anicca được nêu rõ ngay trong bài suttā đầu tiên; xem “WebLink: suttācentral: Dhamma Cakka Pavattana Suttā (SN 56.11).” Dưới đây là đoạn văn trong suttā:

Idam kho pana, bhikkhave, dukkham ariyasaccam:

jātipi dukkhā, jarāpi dukkhā, byādhipi dukkho, maraṇampi dukkhāṁ, appiyehi sampayogo dukkho, piyehi vippayogo dukkho, yampicchaṁ na labhati tampi dukkhāṁ—saṁkhittena pañcupādānakkhandhā dukkhā. [saṅkhittena means overthrown by defilements, khitta : [pp. of khipati] thrown; upset; cast away.]

Idam kho pana, bhikkhave, dukkham ariyasaccam: jātipi dukkhā, jarāpi dukkhā, byādhipi dukkho, maraṇampi dukkhāṁ, appiyehi sampayogo dukkho, piyehi vippayogo dukkho, yampicchaṁ na labhati tampi dukkhāṁ—saṁkhittena pañcupādānakkhandhā dukkhā. [saṅkhittena nghĩa là “bị khuấy động bởi nhiễm ô (phiền não)”; khitta [quá khứ phân từ của khipati]: bị ném, bị khuấy động, bị quăng bỏ, bị xáo trộn.]

Bhikkhus, what is the Noble Truth of Suffering?

Này các Bhikkhu, thế nào là Sự thật Cao quý của Khổ?

“jātipi dukkhā” means “birth causes suffering” — all births end up in suffering and death. “Jarāpi dukkhā” means “decay of something that is liked causes suffering.” And “maraṇaṁpi dukkhā” means “death of what is loved causes suffering.”

“jātipi dukkhā” nghĩa là “sinh ra là khổ” — mọi sự sinh đều kết thúc bằng khổ và chết. “Jarāpi dukkhā” nghĩa là “sự tàn hoại của điều ta ưa thích là khổ.” Và “maraṇaṁpi dukkhā” nghĩa là “cái chết của người hay vật ta thương yêu là khổ.”

Then comes, “… appiyehi sampayogo dukkho, piyehi vippayogo dukkho,” meaning, “it brings sorrow when a loved one departs, and it also brings sorrow to be with a hated person.”

Tiếp theo là câu: “… appiyehi sampayogo dukkho, piyehi vippayogo dukkho,” nghĩa là, “phải xa người mình thương là khổ, mà phải ở gần người mình ghét cũng là khổ.”

And then the summary of all that: “yamp’icchaṁ (yam pi icchaṁ) na labhati tam’pi dukkhaṁ.” Here we see iccha — the same root appearing in anicca, dukkha, anatta and in Paṭicca Samuppāda (“pati + iccha,” “sama + uppāda”). Labhati means “to get.”

Và sau đó là phần tóm lược: “yamp’icchaṁ (yam pi icchaṁ) na labhati tam’pi dukkhaṁ.” Ở đây ta thấy từ iccha — cùng gốc với anicca, dukkha, anatta và trong Paṭicca Samuppāda (“pati + iccha,” “sama + uppāda”). Labhati có nghĩa là “được, đạt được.”

Thus, “If one does not get what one likes, that leads to suffering.” This phrase condenses everything — that is anicca. It does not say that suffering arises because of impermanence.

Do đó, “Nếu không đạt được điều mình ưa thích, thì sinh khổ.” Câu này tóm lược toàn bộ — chính là anicca. Nó không hề nói rằng khổ sinh ra vì vô thường.

For details, see “Does the First Noble Truth Describe only Suffering?”.

Chi tiết xem “Does the First Noble Truth Describe only Suffering?.”

Note that icca and iccha (ඉච්ච và ඉච්ඡ trong tiếng Sinhala) are used interchangeably in the Tipiṭaka under different suttā. The word iccha with emphasis on the last syllable indicates “strong icca” or “strong attachment.”

Lưu ý rằng icca và iccha (ඉච්ච và ඉච්ඡ trong tiếng Sinhala) được dùng thay thế cho nhau trong Tipiṭaka ở các suttā khác nhau. Từ iccha với trọng âm ở âm tiết cuối biểu thị “icca mạnh” hay “sự dính mắc mạnh.”

For correct pronunciations, see “Tipiṭaka English Convention Adopted by Early European Scholars – Part 1.”

Để biết cách phát âm đúng, xem “Tipiṭaka English Convention Adopted by Early European Scholars – Part 1.”

Anatta Lakkhaṇa Suttā

The Buddha delivered “WebLink: suttācentral: Anatta Lakkhaṇa Suttā (SN 22.59)” to the five ascetics within a fortnight of the first suttā. The following are some questions the Buddha asked them:

Đức Phật thuyết “WebLink: suttācentral: Anatta Lakkhaṇa Suttā (SN 22.59)” cho năm vị tu khổ hạnh chỉ hai tuần sau bài suttā đầu tiên. Sau đây là một số câu hỏi Đức Phật đã hỏi họ:

“Taṁ kiṁ maññatha, bhikkhave, rūpaṁ niccaṁ vā aniccaṁ vā”ti?

“Aniccaṁ, Bhante.”

“Yaṁ panāniccaṁ dukkhaṁ vā taṁ sukhaṁ vā”ti?

“Dukkhaṁ, Bhante.”

“Yaṁ panāniccaṁ dukkhaṁ vipariṇāmadhammaṁ, kallaṁ nu taṁ samanupassituṁ: ‘etaṁ mama, eso’hamasmi, eso me attā’ti”?

“No hetaṁ, Bhante.”

The first question was, “Bhikkhus, is any rūpa nicca or anicca?” — that is, “Can any rūpa be kept to one’s satisfaction or not?”

Câu hỏi đầu tiên là: “Này các Bhikkhu, có rūpa nào là nicca hay anicca?” — nghĩa là, “Có rūpa nào được giữ theo ý mình hay không?”

And the bhikkhus answered, “It cannot be kept to one’s satisfaction, Venerable Sir.”

Và các bhikkhu trả lời: “Không thể giữ theo ý mình, bạch Thế Tôn.”

Here it should be noted that rūpa can be internal or external. There are many rūpa in this world that appear “permanent,” at least compared to our lifetime. For example, gold or diamonds can last millions of years. But neither can be kept to “our satisfaction,” since we must give them up when we die.

Cần lưu ý rằng rūpa có thể là nội tại hoặc ngoại tại. Có nhiều rūpa trong thế giới này có vẻ “bền lâu,” ít nhất so với đời người. Ví dụ, vàng hay kim cương có thể tồn tại hàng triệu năm. Nhưng cả hai đều không thể “thuộc về ta mãi mãi,” vì khi chết ta buộc phải buông bỏ chúng.

The second question: “Will such an entity lead to suffering or happiness?” And the bhikkhus answered, “Suffering, Venerable Sir.”

Câu hỏi thứ hai: “Một thực thể/pháp như vậy dẫn đến khổ hay lạc?” Và các bhikkhu đáp: “Khổ, bạch Thế Tôn.”

Here it is essential to see that if an entity is not permanent, whether that will lead to suffering: for instance, How many suffered when Bin Laden was killed? Only those who wished him to live. Many others rejoiced in his demise. See “Does the First Noble Truth Describe only Suffering?”.

Điều quan trọng là hiểu rằng vô thường tự thân không tất yếu dẫn đến khổ: ví dụ, có bao nhiêu người khổ khi Bin Laden bị giết? Chỉ những ai mong ông ta sống. Còn nhiều người khác thì vui mừng. Xem “Does the First Noble Truth Describe only Suffering?.”

The third question: “Should such an entity — which cannot be kept to one’s satisfaction, leads to suffering, and is a vipariṇāma dhamma — be regarded as myself, mine, or having substance?” The bhikkhus answered, “No reason to think so, Venerable Sir.”

Câu hỏi thứ ba: “Một pháp như vậy — không thể giữ theo ý mình, dẫn đến khổ, và vipariṇāma dhamma — có nên xem là của ta, hay là có tính bền không?” Các bhikkhu đáp: “Không có lý do gì để nghĩ như vậy, bạch Thế Tôn.”

Then the Buddha explained that these same characteristics — anicca, dukkha, anatta — also apply to vedanā, saññā, saṅkhārā, and viññāṇa.

Sau đó, Đức Phật giảng rằng ba đặc tính này — anicca, dukkha, anatta — cũng đúng với vedanā, saññā, saṅkhārā và viññāṇa.

Anicca, Dukkha, Anatta Are Related and Universal

Anicca, Dukkha, Anatta Có Mối Liên Hệ và Tính Phổ Quát

Here we need to pay attention to the sequence of the three questions. The Buddha was pointing out that no rūpa can be kept to our satisfaction. Forming attachment to such rūpa leads to suffering. Therefore, there is no reason to consider them as having any true essence. Anicca leads to dukkha and anatta because we hold the nicca saññā (perception of permanence or satisfaction) regarding those anicca rūpa.

Ở đây cần chú ý đến trình tự ba câu hỏi. Đức Phật chỉ ra rằng không có rūpa nào có thể giữ được theo ý mình. Sự chấp thủ/dính mắc vào những rūpa như vậy sẽ dẫn đến khổ. Do đó, không có lý do gì để xem chúng có bản chất thực. Anicca dẫn đến dukkha và anatta bởi vì ta có nicca saññā (nhận thức sai lầm về sự thường hằng hay theo ý mình) đối với những rūpa vốn anicca.

Of course, the same holds for vedanā, saññā, saṅkhārā, viññāṇa.

Dĩ nhiên, điều này cũng đúng với vedanā, saññā, saṅkhārā, viññāṇa.

This relationship among anicca, dukkha, and anatta was pointed out as “Yad aniccaṁ taṁ dukkhaṁ, yaṁ dukkhaṁ tad anattā” in the WebLink: suttācentral: Ajjhattānicca Suttā (SN 35.1) in the Saṁyutta Nikāya. See “Anicca, Dukkha, Anattā – Wrong Interpretations.”

Mối quan hệ giữa anicca, dukkha, và anatta được chỉ rõ trong câu “Yad aniccaṁ taṁ dukkhaṁ, yaṁ dukkhaṁ tad anattā” ở WebLink: suttācentral: Ajjhattānicca Suttā (SN 35.1) trong Saṁyutta Nikāya. Xem “Anicca, Dukkha, Anattā – Wrong Interpretations.”

Therefore, anicca, dukkha, and anatta are UNIVERSAL characteristics applicable to everything in this world.

Do đó, anicca, dukkha, và anatta là ba đặc tính PHỔ QUÁT, có mặt trong mọi hiện tượng (pháp) của thế gian.

Impermanence Does Not Always Lead to Suffering

Vô Thường Không Phải Lúc Nào Cũng Dẫn Đến Khổ

It is essential to realize that the Buddha was not referring merely to the body. Anicca applies to all saṅkhāra and saṅkhata. Nothing in this world can be kept to our satisfaction: “Sabbe saṅkhārā aniccā.” By the way, it is redundant to say “all saṅkhāra are impermanent.” Of course, they arise and pass away — that is their very nature.

Cần hiểu rằng Đức Phật không chỉ nói về thân thể. Anicca áp dụng cho mọi saṅkhāra và saṅkhata. Không có gì trong thế gian có thể giữ được theo ý mình: “Sabbe saṅkhārā aniccā.” Thật ra, nói “tất cả saṅkhāra là vô thường” là thừa, vì tự thân chúng vốn sinh diệt liên tục.

Furthermore, “impermanence” does not ALWAYS lead to suffering. When Osama bin Laden died, most people were happy.

Hơn nữa, “vô thường” không phải LÚC NÀO CŨNG đem đến khổ. Khi Osama bin Laden chết, phần lớn mọi người cảm thấy vui mừng.

However, his death caused suffering to his followers. In both cases, the statement “if something cannot be maintained to one’s satisfaction, that causes suffering” still holds. The death of bin Laden caused suffering only to those attached to him.

Tuy nhiên, cái chết ấy lại khiến những người ủng hộ ông ta khổ đau. Trong cả hai trường hợp, mệnh đề “nếu điều gì không thể duy trì theo ý mình thì sinh khổ” vẫn đúng. Cái chết của Bin Laden chỉ gây khổ cho những ai còn dính mắc với ông ta.

If we have a headache, injury, or disease, and if it were permanent, would that not cause suffering? It is a blessing that such conditions are impermanent, for we can treat and recover from them.

Nếu ta bị nhức đầu, chấn thương hay bệnh tật, mà những tình trạng ấy trở nên vĩnh viễn, chẳng phải sẽ càng khổ sao? Chính vì vô thường nên ta mới có thể chữa trị và hồi phục; điều đó là tốt.

We strive to accumulate “good things,” but must abandon them all at death. Through the rebirth process, we simply repeat this cycle in every life.

Ta nỗ lực tích lũy “những điều tốt đẹp,” nhưng khi chết phải bỏ lại tất cả. Trong vòng tái sinh, ta chỉ lặp lại chu trình này ở mỗi đời.

In most rebirths, suffering dominates; only occasionally does happiness arise (as in human, deva, or Brahma realms). But such “good rebirths” are extremely rare. The Buddha said that the four lowest realms are the “home base” of beings — they may ascend to higher realms at times but inevitably return there and spend the most time in those lower states.

Trong phần lớn các kiếp sống, khổ chiếm ưu thế; chỉ thỉnh thoảng mới có hạnh phúc (ở cõi người, deva hoặc Brahma). Nhưng những “kiếp tốt” ấy cực kỳ hiếm. Đức Phật dạy rằng bốn cõi khổ là “nhà chính” của chúng sinh — họ có thể tạm lên cõi cao, nhưng cuối cùng vẫn phải trở lại và sống lâu nhất ở nơi ấy.

That is why the Buddha said this endless cycle of rebirths, filled with suffering, is fruitless, and one is truly helpless — that is anattā.

Vì vậy, Đức Phật nói rằng vòng luân hồi vô tận này, chứa đầy khổ, là vô ích, và con người thật sự bất lực — đó chính là anattā.

It makes no sense to say that because of anicca and dukkha there is “no-self” or “no-soul.” Rather, as long as we hold the wrong perception of nicca toward anything in this world, we are bound to suffering — and thus we are truly helpless, anattā.

Không hợp lý khi cho rằng do anicca và dukkha nên có “vô ngã” hay “vô linh hồn.” Thực ra, chừng nào ta còn giữ nhận thức sai về nicca đối với bất cứ điều gì trong thế gian này, ta vẫn còn khổ — và chính vì thế, ta thật sự bất lực, anattā.

Girimananda Suttā

WebLink: suttācentral: Girimananda Suttā (AN 10.60) is another important suttā in the Tipiṭaka that explains anicca in its most profound sense. The Buddha delivered this discourse to Ven. Ānanda to be recited to Ven. Girimananda, an Arahant who was in pain due to illness. Here is a key phrase from the middle of the suttā:

WebLink: suttācentral: Girimananda Suttā (AN 10.60) là một suttā quan trọng khác trong Tipiṭaka, diễn tả anicca ở nghĩa sâu nhất. Đức Phật thuyết bài suttā này cho Tôn giả Ānanda để tụng lại cho Tôn giả Girimananda, một vị Arahant đang đau đớn vì bệnh. Dưới đây là đoạn then chốt trong phần giữa bài suttā:

Katamā cānanda (ca Ānanda), sabbasaṅkhāresu aniccha saññā?

Idhānanda (Idha Ānanda) bhikkhu sabbasaṅkhāresu aṭṭīyati harāyati jigucchati.

Ayaṁ vuccatānanda (vuccati Ānanda), sabbasaṅkhāresu aniccha saññā.

Translated:

Bản dịch:

“Ānanda, what is the (correct) perception regarding all saṅkhāra?

“Này Ānanda, thế nào là nhận thức anicca đối với tất cả saṅkhāra?

Ānanda, all saṅkhāra are like meatless bones, without substance, to be rejected like urine and feces.” [aṭṭi : wounds. yati : [aor. of yatati] exerted oneself； strived. (m.), a monk. aṭṭīyati : wounds inflicted by oneself. harāyati :[deno. from hiri] is ashamed, depressed or vexed; worries. jigucchati：[gup + cha; gu is doubled and the first gu becomes ji] shuns; loathes; is disgusted at.]

Này Ānanda, mọi saṅkhāra đều như khúc xương không thịt, không có thực chất, nên phải bị vứt bỏ như nước tiểu và phân.” [aṭṭi: vết thương. yati: (quá khứ của yatati) tự cố gắng, ráng sức; (danh từ) tỳ-kheo. aṭṭīyati: tự làm tổn thương, tự chuốc khổ. harāyati: (từ gốc hiri) cảm thấy hổ thẹn, phiền não, lo âu. jigucchati: (gup + cha; âm gu được lặp lại, âm đầu đổi thành ji) chán ghét, xa lánh, ghê tởm.]

“That, Ānanda, is how one should perceive all saṅkhāra.”

“Này Ānanda, nhận thức đúng về tất cả saṅkhāra là thế này.”

Here the Buddha describes the nature of all saṅkhāra (sabba means “all”).

Ở đây Đức Phật mô tả bản chất của tất cả saṅkhāra (sabba nghĩa là “tất cả”).

Aṭṭi means “bone.” A dog enjoys chewing a bone, but a bone has no nutrition or taste. Often its gums bleed, and it mistakes that for flavor. The dog values the bone without realizing it is tasting its own blood.

Aṭṭi nghĩa là “xương.” Con chó thích gặm xương, nhưng xương không có dinh dưỡng hay vị ngon. Thường nướu của nó chảy máu, và nó tưởng rằng đó là vị ngon. Con chó quý xương mà không biết mình đang nếm máu chính mình.

Hara means “substance,” and harāyati means “without substance.”

Hara nghĩa là “chất, thực chất,” còn harāyati là “không có thực chất.”

Furthermore, “Ji” and “gu” (pronounced “jee” and “goo”) are the Pāli and Sinhala words for “urine” and “feces.” As we already know, “icca” (pronounced “ichcha”) means “like.” Thus “jiguccati,” pronounced “jiguchchathi,” means “it is no different from liking urine or feces.” Note that “jiguccati” is formed from “ji + gu + icchati,” meaning “a liking for urine and feces.”

Hơn nữa, “Ji” và “gu” (phát âm “jee” và “goo”) là các từ Pāli và Sinhala chỉ “nước tiểu” và “phân.” Như ta đã biết, “icca” (phát âm “ichcha”) nghĩa là “ưa thích.” Do đó, “jiguccati” (phát âm “jiguchchathi”) có nghĩa là “chẳng khác gì ưa thích nước tiểu hay phân.” Lưu ý rằng “jiguccati” được tạo bởi “ji + gu + icchati,” nghĩa là “sự ưa thích đối với nước tiểu và phân.”

All (abhi)saṅkhāra should be avoided (but this applies only at the Arahant stage).

Tất cả (abhi)saṅkhāra đều nên bị từ bỏ (nhưng điều này chỉ thực sự áp dụng ở tầng Arahant).

Another critical point here is that the Buddha was talking about “anicca saññā”, where saññā or perception is one of the key mental factors or cetasika. Anicca is a perception in the mind, as already discussed above in the Anatta Lakkhaṇa Suttā.

Một điểm trọng yếu khác là Đức Phật đang nói đến anicca saññā, trong đó saññā (tưởng) là một trong các tâm sở chính (cetasika). Anicca là một nhận thức trong tâm, như đã được nêu ở phần bàn về Anatta Lakkhaṇa Suttā.

Impermanence is a physical reality of the universe. Scientists know nothing is permanent, yet that knowledge does not yield the perception of anicca. No scientist attains Nibbāna merely by comprehending impermanence.

Vô thường là một thực tại vật lý trong vũ trụ. Các nhà khoa học biết rằng không có gì là vĩnh cửu, nhưng tri thức ấy không tạo ra nhận thức anicca. Không ai đạt Nibbāna chỉ nhờ hiểu vô thường.

Anicca Does Not Mean Impermanence

Anicca Không Có Nghĩa Là Vô Thường

Thus it is clear that anicca does not mean “impermanence.” The Pāli words for impermanence are aniyata and Once one understands the true nature of the world, one realizes that any saṅkhāra (thought, speech, and action that is focused on attaining pleasurable things) is not to be valued. None can be maintained to one’s satisfaction and will only lead to suffering at the end.

Do đó, rõ ràng anicca không có nghĩa là “vô thường.” Các từ Pāli chỉ vô thường là aniyata và addhuva. Khi hiểu đúng bản chất của thế giới, ta nhận ra rằng mọi saṅkhāra (dù là ý nghĩ, lời nói hay hành động nhằm tìm lạc thú) đều không đáng bám víu. Không điều nào có thể giữ mãi theo ý muốn, và tất cả đều đưa đến khổ.

The fruitlessness of ALL saṅkhāra is perceived only at the Arahant We cannot even begin to comprehend that yet. That is why an Arahant is said to see the burden associated with even breathing (which is a kāya saṅkhāra). Anything we do to live in this world is saṅkhāra.

Tính vô ích của MỌI saṅkhāra chỉ được nhận thức rõ ở bậc Arahant. Chúng ta còn chưa bắt đầu hiểu được nó. Một Arahant thấy cả hơi thở cũng là gánh nặng (kāya saṅkhāra). Mọi hoạt động nhằm duy trì đời sống thế gian đều là saṅkhāra.

Initially, we should try to comprehend the unsuitability of apuññābhi saṅkhāra, those associated with immoral actions. Since we can grasp the consequences of such sinful actions, we CAN get our mind to reject them. That is enough to get to the Sotāpanna

Ban đầu, ta nên hiểu rõ tính không thích hợp của apuññābhi saṅkhāra, tức những hành động bất thiện. Vì ta có thể nhận ra hậu quả của các hành vi tội lỗi ấy, nên ta CÓ THỂ khiến tâm mình từ bỏ chúng. Chừng đó đã đủ để đạt đến tầng Sotāpanna.

Once we do that, our cleansed minds can begin to see the fruitlessness of puññābhi saṅkhāra, and then even the pleasures of arūpāvacara samāpatti states (āneñjābhi saṅkhāra).

Khi làm được điều đó, tâm được thanh tịnh của ta sẽ bắt đầu thấy rõ tính vô ích của puññābhi saṅkhāra, và rồi cả những lạc thọ trong các tầng arūpāvacara samāpatti (āneñjābhi saṅkhāra).

Icca Suttā (Saṁyutta Nikāya)

The “WebLink: suttācentral: Icca Suttā (SN 1.69)” clearly describes what “icca” (and thus anicca) means:

“WebLink: suttācentral: Icca Suttā (SN 1.69)” mô tả rõ ràng ý nghĩa của icca (và vì thế cũng là ý nghĩa của anicca):

“Kenassu bajjhatī loko, kissa vinayāya muccati;

Kissassu vippahānena, sabbaṁ chindati bandhanan”ti.

“Icchāya bajjhatī loko, icchā vinayāya muccati;

Icchāya vippahānena, sabbaṁ chindati bandhanan”ti.

Translated:

“What binds the world together? How does one get released? How can one gain release?

“Điều gì trói buộc thế gian? Làm sao được giải thoát? Làm sao đạt được sự giải thoát?

The world is bound by iccha; one becomes free by losing iccha; one becomes free of all bonds by losing iccha”

Thế gian bị trói buộc bởi iccha; người ta được tự do khi mất đi iccha; và thoát khỏi mọi ràng buộc khi dứt trừ iccha”

The word “icca” means “liking” and is closely related to “nicca.” Of course, “nicca” means the perception that one can maintain things to one’s satisfaction (and “anicca” implies the opposite: “na + icca”). The perception of nicca leads to icca — i.e., one believes that worldly things can provide lasting happiness and thus clings to them. Just like an octopus grabs things with its eight arms and refuses to let go, humans (and other beings too) grasp worldly things hoping to enjoy them.

Từ “icca” nghĩa là “ưa thích” và có liên hệ mật thiết với “nicca.” Dĩ nhiên, “nicca” là nhận thức rằng ta có thể duy trì các pháp theo ý mình (và “anicca” là phủ định của điều đó: “na + icca”). Nhận thức nicca dẫn đến icca — tức là tin rằng các pháp thế gian có thể mang lại hạnh phúc lâu dài, nên bám chặt vào chúng. Giống như bạch tuộc quấn chặt mọi vật bằng tám vòi không buông, con người (và các loài khác) bám vào các pháp thế gian với hy vọng hưởng thụ chúng.

Note that in this suttā, the word “iccha” is used instead of “icca” to emphasize that “strong attachment,” as in the Dhamma Cakka Pavattana Suttā discussed above.

Lưu ý rằng trong suttā này, từ “iccha” được dùng thay cho “icca” để nhấn mạnh ý “dính mắc mạnh,” như đã thấy trong Dhamma Cakka Pavattana Suttā được thảo luận ở phần trên.

The Key Problem with Suttā Interpretations

Vấn Đề Then Chốt Trong Việc Diễn Giải Các Suttā

There are many suttā in the Tipiṭaka that describe anicca, dukkha, anatta. But if one starts with wrong interpretations, those suttā can easily be misunderstood. Many suttā give only concise or niddesa versions of concepts. The commentaries (Sinhala Aṭṭhakathā) were meant to provide detailed (paṭiniddesa) explanations; see “Suttā Interpretation – Uddesa, Niddesa, Paṭiniddesa.”

Có rất nhiều suttā trong Tipiṭaka mô tả về anicca, dukkha, anatta. Nhưng nếu khởi đầu bằng các cách hiểu sai, nhiều suttā sẽ bị diễn giải lệch. Phần lớn suttā chỉ trình bày khái quát hoặc theo dạng niddesa. Các chú giải (Sinhala Aṭṭhakathā) được biên soạn để giải thích chi tiết hơn (paṭiniddesa); xem “Suttā Interpretation – Uddesa, Niddesa, Paṭiniddesa.”

The root cause of confusion has been the acceptance of Visuddhimagga by Buddhaghosa as the key commentary in the Theravāda

Nguyên nhân chính của sự rối loạn là việc chấp nhận Visuddhimagga của Buddhaghosa như là chú giải then chốt duy nhất trong truyền thống Theravāda.

Nowadays, most bhikkhus do not read the Tipiṭaka or the remaining three original commentaries preserved within it. They rely solely on the Visuddhimagga. This has been the greatest obstacle preventing people from attaining Nibbāna for many centuries.

Ngày nay, hầu hết các bhikkhu không đọc Tipiṭaka hay ba chú giải gốc còn lại trong đó. Họ chỉ dựa vào Visuddhimagga. Đây là trở ngại lớn nhất khiến chúng sinh không đạt được Nibbāna suốt nhiều thế kỷ qua.

Fortunately, three of the original commentaries (even older than the Sinhala Aṭṭhakathā) are preserved within the Tipiṭaka. See “Misinterpretations of Buddha Dhamma” and “Preservation of the Dhamma.”

May mắn thay, ba chú giải gốc (thậm chí có trước cả Sinhala Aṭṭhakathā) vẫn được lưu giữ trong Tipiṭaka. Xem “Misinterpretations of Buddha Dhamma” và “Preservation of the Dhamma.”

Then there is the following suttā which clearly states that the Buddha rejected both “self” and “no-self,” even according to conventional translations.

Sau đây là suttā cho thấy rõ rằng Đức Phật đã bác bỏ cả hai cực đoan “tự ngã” và “vô ngã,” ngay cả theo bản dịch truyền thống.

Channa Suttā – Anatta Does Not Mean “No-Self”

Channa Suttā – Anatta Không Có Nghĩa Là “Vô ngã”

The “WebLink: suttācentral: Channa Suttā (SN 22.90)” clearly says anatta does not mean “no-self,” even in a traditional English translation: “WebLink: accesstoinsight.org: Channa Suttā: To Channa (SN 22.90)”:

“WebLink: suttācentral: Channa Suttā (SN 22.90)” khẳng định rõ anatta không có nghĩa là “vô ngã,” ngay cả trong bản dịch tiếng Anh truyền thống: “WebLink: accesstoinsight.org: Channa Suttā: To Channa (SN 22.90)”:

“Everything exists”: That is one extreme. “Everything doesn’t exist”: That is a second extreme.
Avoiding these two extremes, the Tathāgata teaches the Dhamma via the middle: From ignorance as a requisite condition come fabrications. From fabrications, consciousness. Similarly, to name-&-form, the six sense faculties, contact, feeling, craving, clinging/sustenance, becoming (bhava), and birth. From birth as a requisite condition, then aging & death, sorrow, lamentation, pain, distress, & despair come into play. Such is the origination of this entire mass of stress & suffering.”

“Mọi sự tồn tại”: đó là một cực đoan. “Không có gì tồn tại”: đó là cực đoan thứ hai.
Tránh xa hai cực đoan này, Tathāgata giảng Dhamma theo con đường trung đạo: Từ vô minh làm duyên sinh ra các hành. Từ hành sinh thức. Rồi đến danh-sắc, sáu căn, xúc, thọ, ái, thủ, hữu (bhava), và sinh. Từ sinh làm duyên, lão, tử, sầu, bi, khổ, ưu, não khởi lên. Đó là nguồn gốc của toàn bộ khối khổ đau này.”

“Everything doesn’t exist” in the above corresponds to “no-self” when applied to a living being. Regarding a person, “self” is one extreme and “no-self” is the other. Therefore, it is wrong to assert either “a person exists” or “a person does not exist.”

“Không có gì tồn tại” trong đoạn trên tương ứng với “vô ngã” khi nói về một hữu tình. Đối với con người, “ngã” là một cực đoan và “vô ngã” là cực đoan kia. Vì vậy, thật sai lầm khi khẳng định “con người tồn tại” hoặc “con người không tồn tại.”

Most Theravāda websites (including the above sites) and texts today translate “anatta” as “no-self.” But, it is clear from their translations (especially of the Channa Suttā) that the Buddha rejected this “no-self” view.

Hầu hết các trang web và kinh sách Theravāda hiện nay (bao gồm cả các trang nói trên) đều dịch “anatta” là “vô ngã.” Tuy nhiên, rõ ràng từ chính các bản dịch đó (đặc biệt là Channa Suttā), Đức Phật đã bác bỏ quan điểm “vô ngã” này.

Whether it is a living being or the whole world, it is not correct to say they “exist” or “do not exist.” Things exist when suitable causes and conditions (per Paṭicca Samuppāda) are there.

Dù là một chúng sinh hay cả thế giới, đều không thể nói rằng chúng “tồn tại” hoặc “không tồn tại.” Các pháp chỉ hiện hữu khi có đầy đủ các nhân duyên thích hợp (Paṭicca Samuppāda).

Also, see, “Atta – Two Very Different Meanings.”

Xem thêm, “Atta – Two Very Different Meanings.”

Next, “If Everything is Anicca Should We Just give up Everything?”, ………..

Tiếp theo, “If Everything is Anicca Should We Just give up Everything?”, ………..